Petugo(-de-prado)
Schedonorus pratensis subsp. apenninus
Poaceae Graminaceae
Noms en français : Fétuque des Apennins, Fétuque des près.
Descripcioun :Petugo coumuno pulèu grando (0,2-1,2 m) que trachis en mato verdo (sènso rizoumo) dins li prado umido de mountagno, li melounié e lis esclargido. La paumo èi pulèu estrecho, li fueio, souplo e escabrouso, soun pulèu larjo (>6 mm) e porton d'auriheto roundo que soun pas cihado (au contro de la petugo-faus-canèu -fotò). La lengueto (ligulo) èi proun pichoto. La lemma porto en generau uno arèsto de 1 à 3 mm ço que la destrìo peréu de la subsp. pratense (èi tambèn mai longo >7,2 mm).
Usanço :La petugo-de-prado es uno bono planto pasturiero.
Port : Grando erbo
Taio : 0,3 à 1(1,2) m
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Schedonorus
Famiho : Poaceae
Famiho classico : Graminaceae
Ordre : Poales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 14 à 18 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 600 à 2200 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Prado umido
- Melounié
- Esclargido
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Schedonorus pratensis subsp. apenninus (De Not.) H.Scholz & Valdés, 2005
(= Festuca pratensis subsp. apennina (De Not.) Hegi, 1908 )
Cese
Cicer arietinum
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Pois-chiche.
Descripcioun :Lou cese es uno planto toujour cultivado au nostre. Se pòu trouba, de cop que i'a, d'armas d'anciàni culturo ounte lou cese crèis encaro bord que s'èi samena soulet. Se recounèis eisadamen en fru emé si pichòti dóusso que caupon dos grano caduno. Fai de flour blanco, o un pau bluio, d'à pau près 2 cm.
Usanço :"Soun pas bon crestian lis oustauOunte se manjo ges de cese pèr Rampau" (TdF). Emai siegue pas vertadieramen un medicamen, es uno planto que s'amerito uno bello plaço dins noste manja qu'èi di proun vertuouso pèr eisèmble pèr lucha contro lou diabete, lou trop de lipido dins lou sang... Saupre peréu qu'èi bon pèr lou microubioute dóu couloun que caup d'amidoun tihous à digeri pèr l'ome (e adounc que soubro pèr lou desveloupamen d'ùni baterìo interessanto).
Port : Erbo
Taio : 20 à 40 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Cicer
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto cultivado
Jun à juliet
Liò : Champ
- Ermas
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino pountico
Ref. sc. : Cicer arietinum L., 1753